Een cliënt vraagt een coaching sessie over de balans tussen werk en de rest van haar leven.
Een paar jaar geleden is ze in een burn-out terecht gekomen. Na een korte herstelperiode kon ze tijdelijk ander werk gaan doen dat minder belastend was. Nu is dat werk afgelopen en moet ze weer terug naar normaal werk. Ze ziet er zo tegenop!
“Ik werkte 12 tot 14 uur op een dag tot ik het echt niet meer trok. Ik ben zo bang dat ik dat weer ga doen.” zegt ze. “Help mij om een plan te maken om te voorkomen dat ik weer zo lang ga werken.”
Als je er van de buitenkant naar kijkt dan denk je: 12 tot 14 uur op een dag, elke dag? Dat houdt niemand vol op de lange duur. Geen wonder dat je in een burn-out terecht kwam. Dat moet je gewoon niet doen.
Maar voor deze cliënt is het heel logisch om steeds meer te gaan werken. Het is heel verstandig dat ze van te voren een plan wil maken om zichzelf te behoeden voor één van haar grootste valkuilen.
Waarom werkt iemand zo veel uren?
Als vrouw in een mannensector heeft ze ervaren dat je als vrouw harder moet werken en beter moet presteren om als gelijkwaardig gezien te worden. Als je niet zo goed bent in het bewaken van je grenzen kun je je in zo’n omgeving gemakkelijk over de kop werken. Daar staat tegenover dat werkdagen van 12 tot 14 uur in haar sector niet standaard zijn dus er speelt wel degelijk een persoonlijk element mee.
Geen tijd voor jezelf
Ze is geschokt als ze zich realiseert dat er in haar week helemaal geen tijd is voor haarzelf. Er is geen tijd om een beetje rond te keutelen, er is geen tijd om te sporten of een boek te lezen gewoon voor de lol.
Ze is gewend om haar vrije tijd te plooien om:
- Werk (ze werkt door tot het gebouw op slot gaat)
- Man (als hij thuis is en zij is niet aan het werk zorgt ze ervoor dat ze bij hem kan zijn)
- Kinderen (als ze niet aan het werk is en haar man heeft haar niet nodig, is ze beschikbaar voor haar volwassen kinderen)
- Andere mensen die haar nodig hebben (als ze niet aan het werk is en haar man en kinderen haar niet nodig hebben, doet ze vrijwilligerswerk)
- Vrienden (als werk, man, kinderen en vrijwilligerswerk haar niet nodig hebben lukt het soms wel eens om met vrienden af te spreken)
- Zichzelf (hahaha…)
En dat is nu. Nu ze tijdelijk minder belastend werk doet! Hoe moet ze al deze dingen doen als ze straks weer 12 tot 14 uur op een dag werkt? Geen wonder dat ze zich zorgen maakt over hoe het straks zal gaan als ze weer haar normale werk gaat doet.
Activiteiten zijn als ballonnen in een doos
Al haar activiteiten zijn als ballonnen in een doos. De ballon voor werk is nu al de grootste ballon in haar doos. Deze ballon kan nog groter worden tot alle ruimte in de doos gevuld is. Als het nodig is, worden de andere ballonnen kleiner om de werkballon nog meer ruimte te geven.
De ballonnen voor man, kinderen en vrijwilligerswerk zijn vrij stevig. De werkballon kan daar wel tegenaan duwen maar deze ballonnen duwen terug. Ze vindt het belangrijk tijd voor hen vrij te maken dus doet ze dat. De ballonnen voor vrienden en tijd voor zichzelf zijn al klein en als de andere ballonnen er tegenaan duwen worden ze nog kleiner. De ballon die het allerkleinste is geworden is de ballon die haar tijd voor zichzelf vertegenwoordigt.
Waarden en normen kunnen je in een burn-out duwen
Ze ziet in dat ze zo niet door kan gaan maar verandering is niet gemakkelijk. Het is moeilijk om het anders te doen omdat deze stand van zaken helemaal in overeenstemming is met haar waarden.
Haar normen en waarden onderstrepen allemaal het belang van hard werken. Ze wil verschil maken in de wereld. Ze zegt met overtuiging: “Ik haat luie mensen.” Ze gelooft met heel haar hart dat je altijd productief moet zijn. Haar identiteit wordt voor een groot deel bepaald door haar werk. Het klinkt allemaal heel goed nietwaar? Ze is iemand waar je op kunt bouwen. Wat ze in het Engels noemen: a pillar of the community.
Het is niet gemakkelijk en ook niet altijd plezierig om je waarden onder de loep te nemen. De waarden van waaruit je leeft zijn vaak al heel jong in je vastgezet. Ze richten je aandacht en acties automatisch een bepaalde kant op. Automatisch betekent dat je niet in de gaten hebt dat je het doet. Je maakt vaak helemaal geen keuze. Het voelt gewoon logisch om iets op een bepaalde manier te doen. Je bent je niet eens bewust van het feit dat je een andere kant op zou kunnen gaan.
De cliënt doorloopt nog een heel traject om te onderzoeken hoe ze verder wil met haar waarden. Maar in deze sessie neemt ze al een aantal beslissingen om zichzelf te beschermen tegen het automatisme waarmee ze zichzelf op de laatste plaats zet en haar werk prioriteit geeft.
Zo zet je jezelf op de eerste plaats
Als jij het ook moeilijk vindt om de balans tussen werk en de rest van je leven te vinden, heb jij misschien ook wel iets aan deze stappen:
- Haar agenda krijgt een nieuwe rol. Het is niet meer een agenda voor werkafspraken maar de planner van haar leven. Elke maand blokt ze éérst tijd voor:
- zichzelf
- afspraken met vrienden
- tijd met man en kinderen
werkafspraken moet hun weg daar maar omheen vinden.
- Om de kwetsbare ballonnen in haar doos te verstevigen maakt ze proactief afspraken met vrienden en schrijft ze zich in voor een cursus pottenbakken (tijd voor zichzelf).
- Ze laat een stempel maken van de doos met ballonnen en stempelt die afbeelding in haar agenda zodat ze er bij elke afspraak aan herinnerd wordt dat ze de prioriteiten in haar leven wil veranderen.
Aan het eind van de sessie ervaart ze een grote opluchting. Ze voelt dat ze niet meer hoeft te proberen om andere activiteiten te combineren met 12 tot 14-urige werkdagen. Ze wil andere prioriteiten stellen en heeft het gevoel dat ze een goed plan heeft om dat te realiseren. De werkballon mag niet onbeperkt groeien. Om werk binnen de perken te houden, verstevigt ze de andere ballonnen.
Welke ballon is bij jouw de ballon die het meeste kan groeien? Werk? Kinderen? Mantelzorg?
Welke ballon is bij jou de ballon die het gemakkelijkste in de verdrukking komt? De ballon die jouzelf vertegenwoordigt? Je werk? Je partner en relatie? Je vrienden?
Alle posts over burn-out en overspannenheid op deze website:
- Startpagina Burn-out
- Kleine handleiding vermoeidheid
- Ben ik in de val van een burn-out gelopen? Symptomen
- Heb jij het gevoel dat je leven niet meer van jou is?
- Gekookte kikkers (over overspannenheid bij jonge mensen)
- De balans tussen werk en de rest van je leven
- Uitstelgedrag of overspannen