Eenzaamheid. Hoeveel vrienden heb je nodig?

Eenzaamheid is een probleem. Tijdens de Corona hebben zoveel mensen aangegeven zich eenzaam te voelen dat ik er verdrietig van werd. Ik wou dat ik het kon oplossen.

De oplossing van eenzaamheid is het aanknopen van relaties met andere mensen. Je vindt meer posts over vriendschappen en relaties op deze website.



Als je op zoek bent naar informatie over het verlichten van je eenzaamheid en het sluiten van vriendschappen helpt het misschien om je iets te vertellen over wetenschappelijk onderzoek over vriendschap. Gewapend met die kennis vind je hopelijk de moed om op zoek te gaan naar vrienden op plekken waar je ze wel kunt vinden.

Er zit een “technische” kant aan relaties. Er zijn feiten en omstandigheden die je kunt onderzoeken en tweaken als ze je niet bevallen. Uiteraard is er ook een grote gevoelsmatige kant aan vriendschappen en relaties. Deze post focust op de feiten zoals:

  • Hoe veel vrienden heb je?
  • Op welk niveau staan ze?
  • Heb je voldoende tijd en energie beschikbaar om je bestaande relaties te onderhouden en nieuwe aan te gaan?

Het kan heel verhelderend zijn om eens zo naar je relaties te kijken.

Hoeveel vrienden heeft een gemiddeld mens?

Hoeveel vrienden denk je dat een gemiddeld mens heeft? Daar is natuurlijk onderzoek naar gedaan. De meeste mensen hebben 1 to 5 anderen waar ze heel close mee zijn en dan nog maximaal zo’n 10 anderen waar ze behoorlijk close mee zijn. Gemiddeld heb je dus 10 tot 15 mensen om je heen die je echt goed kent. Hoe zit dat bij jou?

Dit is gebaseerd op het werk van Robin Dunbar die er van uitging dat we evolutionair gezien niet in staat zijn een netwerk van meer dan 150 mensen te onderhouden. Onze hersenen kunnen het gewoon niet aan om meer mensen te kennen en te weten wat ze doen en waar ze mee bezig zijn.

Er worden vijf typen vriendschappen onderscheiden die lopen van heel emotioneel verbonden tot nauwelijks verbonden. 

Je kunt je de verschillende groepen voorstellen als cirkels die om je heen liggen. De binnenste cirkel bestaat uit 1 to 5 mensen, de buitenste cirkel omvat alle 150 mensen uit je netwerk.

Dunbar hoeveel vrienden heb jij?

1 tot 5 speciale relaties

De eerste groep omvat 1 tot 5 mensen die heel dicht bij je staan. Dit zijn je partner, familieleden waar je een goede band mee hebt en soms een beste vriend of vriendin. Met deze mensen heb je tenminste wekelijks contact (vaak vaker) en je besteedt ongeveer 40% van je sociale netwerk budget (tijd en energie) aan deze groep. Je kunt de mensen in deze groep om hulp vragen én je vindt het fijn om tijd met hen door te brengen  Ze zijn er voor goede en slechte tijden. 

10 goede vrienden

De mensen in deze groep staan minder dicht bij je dan de mensen uit de eerste groep maar ze zijn nog steeds erg belangrijk voor je emotionele welbevinden. Een beetje een bijzondere manier om deze groep te omschrijven is: dit zijn de mensen waar je oprecht heel verdrietig om zult zijn als ze overlijden. Contact met deze groep vindt eerder maandelijks plaats dan wekelijks. De meeste mensen hebben maximaal 10 vrienden in deze groep. Het behouden van de vriendschappen in deze groep vraagt een meer bewuste investering dan met de eerste groep. Je kunt het contact onderhouden door samen te praten bij een kopje thee of door samen activiteiten te ondernemen. 

10 goede kennissen

De mensen in deze groep staan weer een stap minder dicht bij je. Het woord dat we het meest gebruiken om deze mensen aan te duiden is kennissen. Je kent ze, weet ongeveer wat er in hun leven gebeurt, vindt het leuk om ze zo nu en dan te zien. Je hebt waarschijnlijk jaarlijks contact met ze. Dit zijn wederom zo’n 10 extra mensen.

50 mensen in je actieve sociale netwerk

Dit zijn alle mensen die je bij naam kent en waar je wel eens aan denkt. Toen we nog kerstkaarten schreven, waren dit de mensen waar je een kerstkaart aan stuurde. Deze groep bestaat uit maximaal zo’n 20 extra mensen.

150 in je totale sociale netwerk

Dit zijn de mensen die je vaag kent. Je weet hun naam misschien niet maar herkent hun gezicht omdat je vaak tegelijk in de tram zit en daarom groet je als je ze tegenkomt in de supermarkt. Dit kunnen maximaal zo’n 100 extra mensen zijn.

In totaal ken je dus zo’n 150 mensen. Onderverdeeld in:

speciale relaties (1-5)
goede vrienden (10)
goede kennissen (10)
actieve sociale netwerk (20 – 25)
totale sociale netwerk (100)

Mensen die hyper sociaal zijn, kennen in totaal misschien zo’n 200 anderen. Jij misschien minder dan honderd. Het doet er niet zo toe hoeveel mensen je kent. Het gaat er om of je tevreden bent met de relaties die je hebt.

Collega’s, medesporters, clubjes en kinderen

Toen ik de eerste keer dit model zag, vroeg ik me af waar de collega’s horen en mijn medesporters of de mensen van de schilderles?

Het antwoord is dat het er van af hangt hoe emotioneel verbonden je je voelt. En het blijkt dat vriendschappen kunnen verschuiven van de ene categorie naar de andere.

Een collega waar je super goed mee op kunt schieten, kan een periode in de goede vriendengroep thuishoren. Je bent blij elkaar te zien, spreekt regelmatig af, kletst heel wat af op het werk en daarbuiten, je gaat misschien zelfs wel samen naar de sportschool. Dan gaat één van beide ergens anders werken en het contact verwaterd. De collega zakt af naar een goede kennis en vervolgens naar je actieve sociale netwerk. Het behouden van goede vrienden vraagt behoorlijk wat tijd en energie. Zodra je die tijd en energie er niet meer in steekt, verwatert de vriendschap.

Medesporters kunnen tot elke categorie behoren. Het hangt er maar net vanaf hoe vaak je elkaar ziet, of je naast elkaar bezig bent of met elkaar en natuurlijk of je een klik hebt of niet. Ga je elke week naar de sportschool en werk je een uurtje op de apparaten dan ga je op den duur de gezichten van je medesporters herkennen. Praat je nooit met ze, dan komen ze niet in je actieve sociale netwerk, laat staan dat ze vrienden zouden kunnen worden. Sluit je aan bij de groep die samen koffie drinkt en daarna gezamenlijk de sauna in duikt, dan heb je kans dat sommige mensen goede kennissen of zelfs goede vrienden worden.

Even een opmerking over kinderen. Je kinderen staan natuurlijk super dicht bij je. Toch rekenen we ze niet tot de binnenste cirkel. De binnenste cirkel omvat de mensen waar je in goede en slechte tijden een beroep op kunt doen. Je kinderen horen daar niet bij. Het is niet de bedoeling dat je een emotioneel beroep doet op jonge kinderen. Volwassen kinderen kunnen wel in de groep van speciale relaties vallen.

Goede vrienden worden kost meer dan 60 uur

Vriendschap sluiten neemt tijd. Je hebt 40 tot 60 uur nodig om een vreemde te veranderen in een goede kennis, 80 tot 100 uur om goede vrienden te worden en meer dan 200 uur om beste vrienden te worden.

En dit gaat om uren die je intensief met elkaar doorbrengt. Naast elkaar werken of sporten is niet genoeg. Om vrienden te worden moet je samen iets doen of samen praten, in elk geval met elkaar bezig zijn.

Een sociaal budget

Je zou kunnen zeggen dat je een sociaal budget hebt. Elke week heb je een bepaald aantal uren en een bepaalde hoeveelheid energie die je kunt steken in het aangaan en onderhouden van vriendschappen.

Hoeveel uur in de week heb jij beschikbaar om in het onderhouden van je bestaande relaties te steken? Is je sociale budget daarmee uitgeput of blijft er ook nog wat tijd en energie over om nieuwe vrienden te zoeken?

Er is nog een ander punt. Het kan zijn dat je je sociale budget op maakt aan mensen waar je eigenlijk helemaal niet zo veel energie van krijgt. Misschien heb je wel meerdere keren per week contact met een moeilijk familielid en put dat je sociale budget helemaal uit. Of misschien ben je in een gewoonte gevallen om ieder weekend met een vriendengroep door te brengen waar je helemaal niet zo goed in past. Het contact met deze mensen slurpt je sociale budget op en tegelijk voel je je eenzaam. Je hebt wel contact maar geen bevredigend contact. Door een analyse te maken van de mensen die je kent, krijg je inzicht of jij je sociale budget op zo’n manier besteedt dat jij er gelukkig van wordt.

Acties

Wil je naar aanleiding van deze post nadenken over jouw relaties en vriendschappen? Ik heb vragen voor je:

  1. Vul eens in wie de mensen zijn in jouw leven in elke categorie? Je kunt zelf vijf cirkels tekenen of mijn pdf met cirkels en vragen downloaden.
  2. Hoeveel tijd en energie besteed je aan elk van die mensen? Is dat verdeeld zoals je het wilt? Is er iemand waar je te veel tijd en energie in steekt? Of juist te weinig? Besteedt je je sociale budget van tijd en energie aan de juiste mensen?
  3. Ben je tevreden met in welke groep ieder van je relaties zit? Zou je iemand een groep willen laten opstijgen of juist dalen? Waar liggen kansen om mensen dichter bij je te brengen?
  4. Ben jij ergens regelmatig maar ken je de namen van de mensen die ook regelmatig komen niet? Dan ligt daar een kans om je netwerk te vergroten!