Kleine handleiding vermoeidheid - Hester Hospes - Coach

“Ik ben zo moe”

Zegt de cliënt die klem zit in zijn relatie en zijn werk
Zegt de cliënte die een chronische ziekte heeft.
Zegt de cliënte met een burn-out
Zegt de cliënt met ADHD

Het is niet normaal om zo moe te zijn dat het je leven negatief beïnvloedt.

Vermoeidheid is een teken dat er iets aan de hand is.

Juist als je heel moe bent, heb je niet meer de puf om er iets aan te doen.

Maar dat moet je toch. Je eerst stap is naar de huisarts.

Hieronder vind je een kleine handleiding in het omgaan met vermoeidheid. Deels algemene kennis over het onderwerp deels gebaseerd op mijn eigen ervaringen als coach én als schildklierpatient.

Energie is net geld

Wie meer geld uitgeeft dan hij heeft, bouwt een schuld op.

Met energie werkt het op dezelfde manier. Als je vermoeidheid negeert, geef je meer energie uit dan je hebt met grotere vermoeidheid tot gevolg. Op het laatst ben je zo moe dat je zelfs met een week uitrusten niet meer herstelt. Je hebt een energieschuld opgebouwd.,

Net als met een geldschuld zul je een hele tijd bezig zijn met afbetalen.

Cirkel van uitputting

De cirkel van uitputting is een negatieve spiraal van steeds oververmoeider raken ondanks dat je steeds minder gaat doen. De negatieve spiraal ontstaat doordat je nooit je activiteiten echt in overeenstemming brengt met je energieniveau.

Het werk zo.

Jan is steeds moe maar hij vindt dat hij van alles moet doen. Hij wil die dingen ook doen. Na een tijdje is Jan zo moe dat hij moet toegeven dat het echt niet meer gaat. Hij laat één activiteit vallen. Waarschijnlijk juist die activiteit die hem het meeste plezier en ontspanning bood.

Al snel komt Jan er achter dat hij nog steeds te moe is om alles vol te houden dat hij wil doen. Hij ziet zich gedwongen weer een activiteit te laten vallen. Dit gaat steeds door. Jan laat steeds meer activiteiten vallen en toch wordt hij steeds vermoeider.

Zelfs als Jan een activiteit heeft laten vallen, doet hij nog steeds meer dan hij eigenlijk aankan. De uitputting gaat dus gewoon door ondanks dat Jan steeds minder gaat doen.

Hoe voorkom je de cirkel van uitputting?

Eigenlijk is dat heel simpel. Je zorgt er voor dat je op een dag niet meer doet dan je die dag aankan. Als dat betekent dat je een heel groot deel van je activiteiten moet laten vallen, dan is dat maar zo.

In werkelijkheid is het natuurlijk niet zo gemakkelijk als het hier staat.

Je realiseert je niet onmiddellijk wat er aan de hand is
Je hebt verplichtingen. Werk, een gezin, mantelzorg. Je kunt niet alles zomaar uit je handen laten vallen
Je wilt niet zo’n slappeling zijn die het leven niet aankan.
Je omgeving heeft geen begrip.

Ga naar de dokter

Om te beginnen moet je je realiseren dat je te maken hebt met een vermoeidheid die niet normaal is.

Het is niet normaal om zo moe te zijn, dat je het leven niet meer aankunt.

Het is niet normaal om ’s morgens na het ontbijt al uitgeput te zijn.

Vaak is die vermoeidheid er in geslopen en heb je niet eens in de gaten hoe abnormaal moe je eigenlijk bent.

Ga naar de huisarts en laat uitzoeken wat er aan de hand is. Dat is je eerste stap.

Intermezzo een voorbeeld over mezelf

Ik heb een schildklierziekte. In de loop van een jaar of tien is mijn schildklier volledig afgebroken door mijn lichaam. Hierdoor was ik erg, erg moe. Het duurde drie jaar voor ik me realiseerde dat het niet normaal was zo moe als ik was. Vervolgens duurde het nog 5 jaar voor mijn huisarts accepteerde dat ik inderdaad ziek was. Al die jaren was ik moe. Zo moe. Na 8 jaar werd ik doorverwezen naar een specialist die me na een maand of zes weer aardig op de rails had met de juiste medicatie. Ik ben sindsdien veel minder moe en kan een behoorlijk normaal leven leiden. Maar aangezien mijn energie sindsdien uit een potje komt, blijft vermoeidheid altijd een rol spelen. Ik heb veel rust nodig en moet altijd de afweging maken of een bepaalde activiteit het waard is om mijn schaarse energie aan te besteden.

Leven met minder energie

Je eerste stap is om vast te laten stellen waarom je zo moe bent. Ben je ziek? Overspannen? Is je leven te ingewikkeld of te saai? Je doet dit samen met je huisarts

Je tweede stap is om je leven zo in te richten dat je geen energieschuld meer opbouwt.

Alles vraagt energie

Het is goed om je realiseren dat alles wat je doet energie vraagt, ook leuke dingen waar je blij van wordt.

Je kunt alles wat je op een dag doet indelen in 5 categorieën:

Rust
Rustgevende activiteiten
Energiegevende activiteiten (=leuke dingen)
Energienemende activiteiten
Energievreters

Rust is als je slaapt of even op de bank ligt.

Een rustgevende activiteit is als je naar de tv kijkt, een boek leest, een puzzeltje maakt, een mindfullness oefening doet.

Een energiegevende activiteit is iets dat je leuk vindt om te doen. Een boswandeling, winkelen, vrienden, pretpark, sport. Leuke dingen geven je energie omdat je ze plezier geven maar ze kosten ook energie.

Energienemende activiteiten zijn al die dingen die je zoal doet op een dag en die je niet bijzonder leuk vindt maar ook niet heel erg. De afwas, je werk, je dagelijkse rit in de file.

Energievreters zijn al die activiteiten waar je doodmoe van wordt zonder dat er iets tegenover staat.

Afhankelijk van je energieniveau kan dezelfde activiteit in verschillende categorieën vallen.

Een sudoku maken is normaal een rustgevende activiteit. Maar als je heel moe bent, kun je de concentratie niet opbrengen. Het maken van een sudoku wordt een energievreter die je liever vermijdt.

Op elke activiteit volgt rust

Als je te maken hebt met vermoeidheid is het belangrijk dat elke activiteit wordt gevolgd door rust of een rustgevende activiteit. Ook na leuke dingen heb je rust nodig.

De invulling van je dag ziet er dus heel anders uit dan normaal.

De meeste mensen vullen hun dag met energienemers (gezin en werk), een enkele energievreter (file of kind met een driftbui) en een hopelijk een paar energiegevers (gezellige momenten). Aan het eind van de dag zijn ze moe. Ze sluiten de dag af met een rustgevende activiteit en daarna rust als ze naar bed gaan.

Als je eenmaal in de cirkel van uitputting terecht bent gekomen, kun je dit niet meer doen.

Je hebt na elke activiteit rust nodig of een rustgevende activiteit. Ben je al moe nadat je het ontbijt hebt gemaakt? Dan neem je daarna rust.

Inderdaad, je gaat veel minder doen.

Wat zeg je? Kan dat niet met jouw dagprogramma? Krijg je dan niet meer al die dingen gedaan die je op een dag moet doen? Ja duh!

Als je een halt wilt toeroepen aan de cirkel van uitputting, zul je inderdaad flink minder gaan doen op een dag. Of beter gezegd je zult voldoende rust moeten inbouwen om weer op een voldoende energieniveau te komen voor je aan de volgende activiteit begint.

Je kiest die dingen die je echt belangrijk vindt en neemt voldoende rust om dat energieneutraal te kunnen doen.

Als je dat niet doet, kom je vanzelf in een burn-out terecht. Dan kun je een tijdje echt helemaal niks meer. Ben je al in die burn-out terecht gekomen? Laat mij je dan helpen om er weer uit te komen.

Vermoeidheid die niet wordt aangepakt kost je je werk, je gezin en je relatie.

Ik ben geen doemdenker en wil je niet de put in praten maar als je een hele tijd heel moe bent gebeurt er meestal dit:

Je werk is niet van de beste kwaliteit.
Je huishouden blijft liggen.
De relatie met je partner leidt er onder. Van sex is geen sprake meer.
De band met je kinderen gaat kapot omdat je de puf niet meer hebt om gezellig en geduldig te zijn.

De kosten van vermoeidheid zijn heel hoog.

Doe er dus alsjeblieft iets aan! Ga naar de huisarts, begin aan je genezingsproces, zoek een coach of een psycholoog om je te helpen uit de energieschuld te komen.

Als je meer rust inbouwt in je dag, heb je meer energie beschikbaar om die dingen te doen die echt belangrijk voor je zijn.

Dat gun ik je!