Strategieën om je staande te houden als je in een groep niet wordt geaccepteerd - Hester Hospes - Coach

Niet geaccepteerd worden door een groep die voor jou erg belangrijk is of zelfs buitengesloten worden en gepest, In één week komen twee heel verschillende coachingscliënten met dit thema. Voor beide geldt dat ze in hun leven al veel ervaring hebben met “raar” gevonden worden door anderen. In deze post gaan we niet op hun casussen in maar wel op de strategieën die je kunt toepassen als jij je ook in zo’n situatie bevindt.

Alle posts over anders zijn en hoogbegaafdheid op deze website.

Ben ik abnormaal?

Als je een niet zo gemiddelde persoon bent door je karakter of bijvoorbeeld een hoge intelligentie, wordt dat door andere mensen en vooral door groepen al gauw vertaald als raar. Veel mensen kunnen niet accepteren dat andere afwijken. Ze gaan hard aan de slag om degene die afwijkt te veranderen.

Als je dit je hele leven hebt ervaren, bouw je een zelfbeeld op waarin je jezelf ziet als abnormaal. Jij bent immers de constante factor: jij was afwijkend in je gezin van herkomst, werd gepest op school, buitengesloten op de sportvereniging, bekritiseerd op je werk, raar gevonden in het sociale verkeer. Jij bent degene die voortdurend werd aangesproken op je anders zijn. De conclusie dat er iets mis is met jou ligt voor de hand. Het kan lang duren voor je kunt zien dat jij misschien niet gemiddeld bent maar wel een prima persoon. Meestal komt dit besef pas als je voldoende mensen om je heen hebt verzameld die je wel waarderen.

Word je later in je leven opnieuw met afwijzing of buitensluiten geconfronteerd dan is dat een trigger vanjewelste. Je betrekt het wederom op jezelf. Je gaat piekeren over je kleren, je haarstijl, je houding. Je durft geen vragen meer te stellen of je mening te geven. Ondertussen neemt van al dat aanpassen de spanning in jou steeds meer toe. Uiteindelijk kan de bom alleen maar barsten en ben je nog meer “die rare”. Een volgende groep zul je met nog meer wantrouwen tegemoet treden waardoor een afschuwelijke vicieuze cirkel ontstaat.

Praat over wat je meemaakt

Praten helpt altijd. Niet altijd kun je praten met degene die je respectloos en afwijzend behandelt maar je kunt altijd praten met andere mensen om je heen. Een coach is heel geschikt maar een vriend(in) die goed kan luisteren ook. Al pratend kan helder worden dat deze onplezierige ervaring waarin je werd afgewezen niet betekent dat jij moet veranderen. Het ligt niet aan jou maar aan de klik met de mensen om je heen. Je hebt een strategie nodig om je in een lastige omgeving staande te houden. Dat is heel iets anders dan geloven dat jij niet deugt!

Wat je er aan kunt doen

Ben jij iemand die regelmatig met afwijzing wordt geconfronteerd? Er zijn lange termijnoplossingen en strategieën die je in bepaalde situaties kunt toepassen. Om succesvol te zijn, ontwikkel je beide.

Langetermijnoplossingen om jezelf onplezierige situaties te besparen:

Vul je leven met mensen die óf op jou lijken óf open staan voor mensen die heel anders zijn dan zijzelf. Dat je zulke mensen nu niet in je omgeving hebt, betekent niet dat ze niet bestaan! Ga actief op zoek.
Zorg dat je tevreden kunt zijn over wie je bent. Als het nodig is om daar professionele hulp bij te zoeken, doe dat dan. Jouw persoonlijkheid is de basis van vriendschappen die echt wat voorstellen. Zorg dus dat je jezelf durft te zijn.
Stop met aanpassen. Wie zich anders probeert voor te doen dan hij is, is altijd gespannen en daardoor toch weer raar en niet gemiddeld. Als je toch niet geaccepteerd gaat worden, kun je beter een ontspannen versie van jezelf zijn dan een verkrampte.
Denk na over hoe je met anderen wilt omgaan. Hoe is het voor de ander om met jou om te gaan? Ben je in staat en bereid om je soms een beetje aan te passen? Wanneer wel? Wanneer niet? Wat heb je daar voor nodig? Wanneer wil je je niet aanpassen en wanneer kun je het niet? Het omgaan met anderen is een vaardigheid die je kunt oefenen als je eenmaal weet wat je precies wilt oefenen.

Bevind je je in een situatie waarin je het gevoel hebt dat je wordt afgekeurd, buitengesloten en misschien wel gepest? Dan heb je een aantal strategieën tot je beschikking om de schade te beperken.

Strategieën om je staande te houden in een situatie waarin je niet wordt geaccepteerd zoals je bent

In een situatie waarin je je niet geaccepteerd voelt, heb je de neiging om automatisch in oude reactiepatronen te schieten. Je krijgt daardoor steeds dezelfde vervelende uitkomst. Als je een risicovolle situatie kunt herkennen, kun je de situatie analyseren, je verwachtingen aanpassen en een plan maken. Bij een plan staat je eigen veiligheid altijd voorop. Je hoeft je niet te laten afkeuren of buitensluiten. Gedachten en gevoelens hoef je niet te delen met mensen die daar niet respectvol mee omgaan.

Er zijn een aantal dingen die je bewust kunt doen om jezelf te beschermen in een situatie waarin je niet wordt geaccepteerd:

1 Praat over wat je meemaakt!

Vaak hebben we de neiging ons een beetje te schamen voor wat ons overkomen is. Praat er toch over met een derde. Zo’n gesprek helpt je om te relativeren, te ontdekken hoe groot (of klein) je eigen rol is en om oplossingen te vinden.

2 Wees je heel bewust van triggers en je automatische reacties daar op.

Je neemt alles gauw persoonlijk waardoor je helemaal kunt missen dat in een bepaalde situatie de ander een probleem heeft met ZICHZELF en niet met jou.

3 Wees je bewust waarin je verschilt van de mensen om je heen:

Snelheid van denken
Onvermogen tot smalltalk
Enorme kennis
Prioriteiten

Zij kunnen zich net zo min aan jou aanpassen als jij aan hen. Verwacht dat dus ook niet. Zoek een middenweg om aan beide kanten frustratie te beperken. Deze strategie is vooral aan de orde als er een belangrijke reden is waarom je niet uit de groep wilt of kunt stappen en je toch jezelf wilt blijven. Je zult hard moeten werken om alle tegenstellingen een plek te geven.

4 Beperk de tijd die je in frustrerende omstandigheden doorbrengt

Frustrerende omstandigheden zijn bijvoorbeeld:

Er is geen ruimte om te praten over wat interessant is.
Belangrijke zaken mogen niet benoemd worden.
Je mag geen afwijkende mening hebben.
Jij hebt de kennis en de ervaring maar de groep luistert niet naar jou.
De groep heeft veel tijd en woorden nodig om tot conclusies te komen en jij kunt dat niet versnellen.
Je mag niet laten zien dat je slimmer bent dan de rest.

5 Veiligheid. Denk goed na over wat je kunt bespreken en wat niet

Soms is er niets aan te doen. Een groep functioneert zo. Als jij gaat proberen dat te benoemen en te veranderen, kan het gebeuren dat je een nog negatievere reactie oproept. Het is belangrijk om te leren herkennen wanneer je veilig bepaalde dingen bespreekbaar kunt maken en wanneer niet.

Als vuistregel kun je hanteren dat je veilig kunt bespreken hoe je je voelt als je te maken hebt met mensen die in principe positief tegenover je staan. In zo’n situatie gaat het eigenlijk meer om jouw gevoelens ingegeven door een oud patroon dan om afkeuren, buitensluiten of pesten door de ander. In een gesprek met een derde kun je analyseren of je met zo iemand te maken hebt. Zijn de anderen niet bereid om jou te accepteren zoals je bent? Dan is het niet veilig en dus niet verstandig om met hen over jouw gevoelens te praten.

6 Blijf een toeschouwer

Het is jammer genoeg niet altijd mogelijk om te praten over hoe jij je voelt in een groep. Als dat niet kan, neem dat een beetje afstand. Blijf een toeschouwer. Stel jezelf niet open en eerlijk op. Hoe minder ze van je weten, hoe minder ze je kunnen kwetsen. Bescherm jezelf tegen vervelend gedrag.

7 Verlaat de groep

Als het kan, zoek dan een manier om niet meer in deze groep te hoeven zijn. Ga op zoek naar leukere mensen waar je wel een klik mee hebt. Als je er niet helemaal uit kunt stappen, beperk dan je tijd in deze groep en manage je verwachtingen.

Heb jij behoefte om jouw situatie in een bepaalde groep eens onder de loep te nemen? Maak dan een afspraak voor een coachingssessie.

Lees verder:

Hoe ik je kan helpen.